- Rắn ri tượng là loài bò sát không độc, dễ nuôi, lớn
nhanh và dễ tiêu thụ. Tuy ngoài tự nhiên khá hung dữ, nhưng khi được thuần hóa
nuôi dưỡng lại rất hiền hòa, miễn là đừng chọc phá, nắm bắt đột ngột hay can
thiệp không đúng cách khi chúng đang tranh mồi. Hiện loài rắn này đang được
nuôi bằng nhiều loại hình, như nuôi trong khạp, trong hồ xây xi măng, trong ao
có xây tường bao quanh… với nhiều loại mồi dễ tìm, giá rẻ để làm thức ăn cho
chúng. - Trong điều kiện nuôi nhốt, khả năng tăng trọng cũng rất khá, nếu cho
rắn tự ăn đầy đủ bằng loại mồi thích hợp thì ngay trong năm thứ nhất rắn con có
thể đạt trọng lượng trên dưới 500 g/con, còn nhồi cho ăn có thể đạt đến 700 g –
1 kg/con, qua những năm sau trọng lượng còn tăng nhanh hơn, nhất là đối với rắn
cái. Hiện nay giá thị trường rắn ri tượng khá cao và đã ổn định từ nhiều năm
qua trong khoảng trên dưới 350.000 – 650.000 đ/ kg cho rắn thương phẩm loại 1,
nên từ lâu nhiều người rất muốn phát triển nuôi loài bò sát này, nhưng trở ngại
lớn nhất là khó tìm nguồn giống tốt hoặc rất khó thành công trong trường hợp
nuôi dưỡng từ rắn con mới đẻ thành rắn thương phẩm.
- Sau nhiều năm nuôi thử nghiệm, cho đẻ và theo dõi chăm
sóc rắn con, chúng tôi ghi nhận được một vài điều sau đây:
- Rắn ri tượng sau hơn một năm tuổi, đạt trọng lượng 0,5 kg
trở lên thì trưởng thành, có thể cho phối giống. Chúng dễ dàng bắt cặp với
nhau ở điều kiện nuôi nhốt trong bể xi măng có các loài thực vật thủy
sinh, cá biệt có con còn bắt cặp trong điều kiện nuôi trong thùng nhựa
lớn. Với tỷ lệ nuôi 3 rắn cái/1 con đực, rắn ri tượng vẫn bắt cặp và đẻ
con khá tốt, trung bình trên dưới 10 – 20 con/rắn mẹ, và dường như số
lượng con có tùy thuộc tuổi thành thục và cả trọng lượng lớn hay nhỏ của
rắn mẹ. Chúng tôi cũng ghi nhận thêm, mùa vụ đẻ của rắn cũng kéo dài trong
điều kiện nuôi nhốt, có con đẻ ngay khi bắt đầu mùa mưa tháng 4 – 5 âm
lịch như ngoài tự nhiên, nhưng có con lại đến tháng 9 – 10 âm lịch mới đẻ
và tỷ lệ rắn con chết lưu khá cao khoảng 30%.
- Rắn con sau khi đẻ ra 1 – 2 ngày có thể cho ăn bằng các
loại mồi sống như cá nhái (nòng nọc), các loại cá giống nhỏ có kích thước
không quá lớn hơn so với vòng thân của rắn. Nếu cho tự ăn bằng loại mồi
sống thì sau này rắn sẽ quen và chỉ ăn mồi sống, do đó cũng có thể dùng
các loại cá giá rẻ như cá rô phi, cá sặt bướm, cá lóc… còn tươi sống làm
sạch và cắt nhỏ theo kích cỡ cá giống cho rắn tự ăn, hoặc chỉ nhồi nhét
nếu con nào chưa quen ăn. Khi rắn lớn lên thì kích thước mồi cũng nên lớn
dần, cái lợi của cách cho tự ăn là có thể dùng các loại cá chết cho rắn ăn
tự nhiên đỡ phải tốn công nhồi nhét sau này và có thể nuôi với quy mô số
lượng cá thể lớn hơn.
- Rắn ri tượng khi còn nhỏ có thể nuôi mật độ cao trong
thùng nhựa, hồ xi măng hay lu, khạp… nhưng phải thả thực vật thủy sinh như
lục bình (bèo Nhật Bản), rau ngổ, rau muống… cho rắn có nơi đeo bám để tắm
nắng và thường xuyên thay nước mới đừng để bị ô nhiễm. Khi cho rắn ăn cần
chú ý chúng hay tranh mồi, cần phải can thiệp kịp thời kẻo chúng nuốt nhau
rồi cả hai sẽ cùng chết, bằng cách nắm ngang cổ con rắn cần can thiệp
nhường mồi và dùng dao loại nhỏ trở bề sóng nhẹ nhàng đưa vào miệng, lảy
nhẹ cho hai hàm răng nhả ra rồi giũ cho cả con rắn được ăn cùng con mồi
rơi xuống. Rắn con nuôi nước tĩnh và cho ăn mồi sống là cá giống thường bị
nhiễm bệnh của cá giống như bệnh thủy mi, bị đẹn, ký sinh trùng… nên cần
phải thường xuyên xử lý thuốc, hóa chất diệt các loại bệnh nói trên đối
với cá giống trước khi cho rắn ăn vài giờ. + Để giảm giá thành và chủ động
nguồn con giống, bà con có thể khởi đầu bằng cách chọn mua rắn mẹ thương
phẩm có mang trứng từ sau tháng 12 âm lịch cho đến đầu mùa mưa (sờ dưới
bụng rắn để biết) mang về tiếp tục nuôi chờ rắn đẻ sẽ có rắn con. Hoặc đặt
mua rắn con mới đẻ tại các chủ vựa rắn vào đầu mùa mưa khoảng tháng 4 – 5
âm lịch hàng năm. Khi nuôi được một năm có thể chọn những con rắn lớn
nhanh, da bóng mượt (cả đực và cái theo tỷ lệ 4 – 5 con rắn cái/1 rắn
đực), để nuôi tiếp thành rắn bố mẹ cho các mùa sau.
- Trong trường hợp mua rắn thương phẩm 5 – 10 con/kg để
nuôi, cần chú ý loại bỏ ra những con rắn đực thường có đoạn chót đuôi dài
và hơi phình ra từ hậu môn, hay rắn bị xuyệt điện, vì chúng thường ít ăn
hay không ăn mồi, nuôi sẽ không lớn và dễ chết, loại bị xuyệt điện thì
thường có đường xương sống cong vênh không bình thường do bị điện
giật.
Thêm
kinh nghiệm nuôi rắn ri tượng by Báo Khoa học.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét